Gestremake

Zaterdag 19 mei 2018 om 21.00 uur in de Catharinakerk te Eindhoven

VAN WOLK TOT CLOUD

De Stichting Religie en Kunst in Eindhoven (SRKE) organiseert jaarlijks een biënnale onder de naam: “Geest in de kunst 2018”. Dit jaar is het thema “Keerpunt”.
In dit kader vindt er een multimediale presentatie plaats onder de titel: “Van wolk tot cloud“ - Van traditionele Grote Verhalen tot Dataïsme.

Al duizenden jaren zijn mensen op zoek naar antwoorden op vragen als: Hoe is de aarde ontstaan? Hoe is de ontwikkeling van chaos naar ordening toch verlopen? En vooral: Hoe zal het nu verder gaan?

Bevinden we ons thans echt op een keerpunt van de geschiedenis? Het is wel opmerkelijk dat in vroegere tijden mensen de stem van God hoorden in een wolk. Wij stoppen onze data juist in de cloud.......

Deze gedachten zijn verwerkt in een collage en voordracht van de diverse literaire teksten die afkomstig zijn van o.a. Ovidius Metamorphosen tot en met het werk
van Y.N. Harari, Homo Deus.

De voordracht wordt gedaan in samenspel met een projectie van computeranimaties en live orgelmuziek.

Sprekers: Paul van der Grinten, Bernadette van Litsenburg
Computeranimaties: Halina Witek
Orgelmuziek: Peter van Moorsel
Techniek: Jan Coolen, Michael de Vries

Deze voorstelling is ontwikkeld door een “denktank“ die samengesteld is uit kunstenaars, filosofen, theologen, historici, natuurkundigen en andere vrije denkers. Deze groep heeft al een aantal producties ontwikkeld en op diverse plekken in Eindhoven gepresenteerd.

Denktank 2018:
Jan Coolen, Paul van der Grinten, Hakan Kizilgun, Bernadette van Litsenburg, Halina Witek.
Zaterdag 19 mei 2018 om 21.00 uur in de Catharinakerk, Kerkstraat 1, 5611 GH Eindhoven. Toegang gratis.

     DE ENGELEN

   Ze hebben allen moedemonde,
                                           hun ziel is helder, onbezwaard.
                                           En er is smachten(als naar zonde)
                                           dat weleens door hun dromen waart.

Rainer Maria Rilke: uit de dichtbundel"Wie nu geen huis heeft" dd 1986

IN DEN BEGINNE WAS ER CHAOS

Ovidius: Metamorphosen / VIII n.Chr.

Voordat er zee of land was en een lucht die alles toedekt,

bestond er slechts een aanschijn der natuur in dit heelal.

Quo vadis.......

.......Le Petit-Maître

Dante-Inferno

vertaald door P.Fr.C.Kops,O.F.M.

Zang 1

Juist midden op de reistocht van ons leven zag ik mij in 'n donker woud verloren,

Daar ik van 't goede pad was afgeweken.

Helaas, hoe 't was dat woud, valt zwaar te zeggen.
Zo wild was 't en zo woest,
Zo dicht en donker,
dat ik mijn dromen de angsten vaak herleven.

Project Eindhoven 70 jaar bevrijd “De Knijpkat”

In opdracht van Stichting Veteranen Brabant Zuid Oost

De Knijpkat*

“De Knijpkat” is een multimediale voorstelling over de herinneringen van een man die als kind de Tweede Wereldoorlog in Eindhoven heeft meegemaakt. Zijn verhaal, nu 70 jaar later, vertelt over de belevenissen van een 10 jarige jongen,
over zijn speelkameraadjes, zijn speelgoed, zijn dromen, zijn buurmeisjes en de geluiden van toen.

Zijn herinneringen hebben door de jaren heen een andere kleur gekregen. De gebeurtenissen zijn een feit geworden, maar de herinnering erover is een fragmentarisch beeld geworden.

Dit beeld werd een persoonlijke voordracht.

De voorstelling speelt zich af in een woonkamer, waarbij de verteller – net als in de oorlogstijd – aan een tafel met een klein lampje erboven, zijn verhaal vertelt. Het verhaal komt daarbij tot leven in een virtueel decor met computeranimaties.

Zijn verhaal is persoonlijk en uniek, maar kan beschouwd worden als ‘pars pro toto’ voor de ervaringen en herinneringen die te vinden zijn in de dagboeken over de oorlogstijd.

De uitvoering vindt plaats in het ontmoetingscentrum voor veteranen “De Treffer”.

Deelnemers:
Tekst en voordracht : Paul van der Grinten
Animaties: Halina Witek
Decor: Jan Coolen, Michael de Vries

“De Treffer”, Smitsstraat 17, 5611 HM in Eindhoven op de volgende data: dinsdagavond 16 september, woensdagavond 17 september, vrijdagavond
19 september en zaterdagavond 20 september. Elke avond zijn er 2 voorstellingen om 20.00 uur en om 21.00 uur. “De Treffer” is dan open vanaf 19.30 uur.

*Een knijpkat is een zaklantaarn zonder batterijen. Het apparaat maakte opgang tijdens en vlak na de Tweede Wereldoorlog toen stroomvoorziening en verlichting nog wel eens te wensen overlieten.

Paul van der Grinten , Foto Trung Tran

INTRO : Voor mij is het begin van de oorlog verbonden met drie namen:

Colijn, Hitler en Churchill.

Toespraak van Minister president Colijn van 11 Maart 1936

In een radio toespraak wordt aangekondigd dat de dienstplichtigen niet met groot verlof gaan, maar in dienst moesten blijven.

“ Binnenkort zal de toestand zich wel duidelijker gaan aftekenen. En verloopt de strijdvraag zoals de regering denkt dat zij vermoedelijk verlopen zal, dan zal de bijzondere maatregel die nu genomen wordt, weer spoedig tot het verleden behoren.

Daarom maan ik nog eens aan, om zich niet te laten verontrusten. Ik verzoek de luisteraars dan ook om , wanneer zij straks hun legersteden opzoeken, even rustig te gaan slapen als zij dat ook andere nachten doen. Er is voorshands geen enkele reden om ongerust te zijn “

Er is voorshands geen enkele reden om ongerust te zijn

Toespraak van minister president Winston Churchill op 13 Mei 1940

“ Voor ons ligt een zeer zware beproeving. Voor ons liggen vele, vele lange maanden van strijd en lijden. U vraagt wat ons beleid is, dan zeg ik U : oorlog voeren ter zee, ter land en in de lucht, met al onze inzet en alle kracht die God ons kan geven.

Ik zou het Huis willen zeggen, zoals ik diegenen heb gezegd die in de regering zitten: ik heb niets anders te bieden dan bloed, arbeid, zweet en tranen “

Churchill heeft het allemaal goed voorzien: het was een brok ellende

maar als kind krijg je dat allemaal niet zo mee, het zijn wat losse dingen

- Het was overal zo donker, op straat hoorde je alleen aan een knijpkat of

er iemand aan kwam..

- De bominslag waardoor de grote gashouder aan de Nachtegaallaan afbrandde.
( was op mijn verjaardag ! )

Een teken van verzet toen Mussert Eindhoven bezocht en er geprotesteerd werd tegen het verplicht vlaggen met Oranje-banje-bleuw

FotoLichtStad / Ed Jansen

- En de betekenis van Philips in Eindhoven : de Philiprak, het feest bij het 50 jarig bestaan, het Sinterklaasbombardement, de woede over het breken van de staking bij Philips door het willekeurig neerschieten van 7 mensen.

- En ik hoor nog die vliegtuigen die iedere nacht overkwamen en in

Duitsland iets gingen bombarderen.

Ik weet ook nog dat we dan de volgende ochtend op zoek gingen naar

scherven van het luchtafweergeschut en van het zilverpapier dat de

geallieerde vliegtuigen uitwierpen tegen de zoeklichten.

En daar is dan ineens de bevrijding

Zondag 17 september 1944

“ Om 2 uur veel Engelse jagers .Om half drie grote formaties transportvliegtuigen, laagvliegend richting Noord. Ze gooien langs het Wilhelminakanaal ( tussen Best en Son ) parachutisten uit, bij honderden tegelijk ! Het is hiervandaan goed te zien.

Duurde zowat een uur onafgebroken.

Overal hingen de mensen uit de ramen en zaten op de daken.

ze schreeuwden en gilden van enthousiasme ……

FotoLichtStad / Ed Jansen

Maandag 18 september 1944

“ We merken nu dat Eindhoven toch een stad is vlak achter het front, nog gekker: tussen twee fronten in ! In Valkenswaard zit een SS pantserdivisie plus een massa infanterie. Af en toe komen enkele Duitsers door onze stad. Op de Vestdijk bij het station staat een kanon, een Duitse patrouille met de pantservuisten onder de arm gaat over de Emmasingel. En het publiek loopt doodleuk te winkelen, gekke boel ! “

“In Woensel heeft het schieten opgehouden. We horen gejuich. Ik ga kijken en zie hoe Amerikaanse parachutisten in de ganzenpas de Woenselse overweg overtrekken.

Het is een groots moment: ik zie de eerste geallieerden”

“In Stratum in de Hertogstraat wordt rond een uur of twee een Duitse vrachtauto door Amerikaanse parachutisten met mitrailleervuur tot staan gebracht. De twee gedode Duitse soldaten liggen op straat en worden door mijn buurmeisje Corry met een laken bedekt. Twintig meter verder staan de mensen even later weer te juichen voor de binnentrekkende bevrijders. Ik ben toch nieuwsgierig en ga even onder het laken kijken: Ja hoor, ze zijn echt dood “

Dinsdag 19 september 1944

Feeststemming in de stad : de hele dag trekken de militaire colonnes via Aalsterweg,

Stratumse Dijk, Rechtestraat, Demer en Boschdijk richting Nijmegen

FotoLichtStad / Ed Jansen

- Moffen hoeren worden kaalgenipt

- Duitse soldaten worden gevangen genomen

Rond half acht : Paniek: de Duitsers komen terug

Lichtkogels, bombardement

Ik heb er zelf midden in gezeten: samen met een vijftigtal buurtbewoners zat ik in de

kelder van onze bakkerij aan de Hertogstraat. Er leek geen eind aan te komen. Later

hoorden we dat er juist tijdens dat bombardement een colonne munitieautos bij ons

voor de deur stil was komen te staan en dat wagen na wagen ontplofte.

We zijn

gevlucht en hebben de nacht doorgebracht bij mensen in de Tuinstraat die ons

uitnodigden binnen te komen.

FotoLichtStad / Ed Jansen

Woensdag 20 september 1944

Wat een contrast: gisteren een daverende feestvreugde, nu rokende puinhopen en

versperde straten Weinig mensen op straat en die er zijn , zoeken in de puinhopen

naar slachtoffers.

Vrijdag 22 september 1944

“ ’s-Middags ga ik naar de school in de Thijmstraat in Stratum, waar de slachtoffers van het bombardement worden verzameld om te worden gekist.

Het is een vreselijk gezicht, in lange rijen zijn de doden opgebaard op de speelplaats. Gedeeltelijk in kisten, grotendeels op brancards, gedeeltelijk bedekt door dekens ed. Familieleden worden er langs geleid om de soms zwaar verminkte lijken te identificeren “

En de dichter Leo Vroman zei in zijn gedicht Vrede :

“ Kom vanavond met verhalen

hoe de oorlog is verdwenen

en herhaal ze honderd malen:

alle malen zal ik wenen.

We zijn nu 70 jaar verder en het motto van nu is :

vrijheid geef je door.

President Nelson Mandela zei in 1994 :

“Wij begrijpen goed dat er geen gemakkelijke manier is om vrijheid te verkrijgen. We weten goed dat iemand die alleen handelt geen succes kan bereiken. Daarom moeten we samenwerken voor de geboorte van een nieuwe wereld.

Laat er gerechtigheid zijn voor allen, laat er vrede zijn voor allen.

Laat iedereen weten dat voor iedereen het lichaam, de geest en de ziel zijn bevrijd.

Laat vrijheid regeren “